📜 Ashtanga Hridaya Chikitsasthana, Chapter 21, Verses 74-81
📜 संस्कृत श्लोक:
बलाशतं च्छिन्नरुहापादं रस्स्राष्टभागिकम् |
जलाढकशते पक्त्वा शतभागस्थिते रसे ||
दधिमस्त्विक्षु निर्यासशुक्तैस्तैलाढकं समः |
पचेत्साजपयोर्धांशं कल्कैरेभिः पलोन्मितः ||
शठीसरलदार्वेलमञ्जिष्ठागुरु चन्दनः |
पद्माकातिबलमुस्ताशूर्पपर्णीहरेणुभिः ||
यष्ट्याह्वसुरसव्याघ्रनखर्षभकजीवकैः |
पलाशरसकस्तुरीनलिकजातिकोशकैः ||
स्पृक्वाकुंकुमशैलेयजातीकटुफलाम्बुभिः |
त्वक्कुन्दरुककर्पूरतुरुष्क श्रीनिवासकैः ||
लवङ्गनखकङकालक कोलकुष्ठमांसीप्रियङ्गुभिः |
स्थौणेयतगरध्यामवचामदनप्लवः ||
सनागकेसरः सिद्धे दद्याच्चात्रावतारिते |
पत्रकल्कं ततः पूतं विधिना तत्प्रयोजितम् ||
कासं श्वासं ज्वरं छर्दि मूर्च्छा गुल्मक्षतक्षयान् |
प्लीहशोषावपस्मारलक्ष्मीं च प्रणाशयेत् ||
बलातैलमिदं श्रेष्ठं वातव्याधिविनाशनम् ॥
🩸 INGREDIENTS
1️⃣ Sathi/Kachora (Hedychium spicatum)
2️⃣ Sarala (Pinus roxburghii)
3️⃣ Darvi (Berberis aristata)
4️⃣ Ela (Elettaria cardamomum)
5️⃣ Manjishta (Rubia cordifolia)
6️⃣ Aguru (Aquilaria agallocha)
7️⃣ Chandana (Santalum album)
8️⃣ Padmaka (Prunus puddum)
9️⃣ Atibala (Abutilon indicum)
🔟 Mushta (Cyperus rotundus)
1️⃣1️⃣ Surpaparni + Mudgaparni (Phaseolus trilobus) + Mashaparni (Teramnus labialis)
1️⃣2️⃣ Harenu (Pisum sativum)
1️⃣3️⃣ Yashtimadhu (Glycyrrhiza glabra)
1️⃣4️⃣ Surasa/Tulasi (Ocimum sanctum)
1️⃣5️⃣ Vyaghranakha (Capparis horrida)
1️⃣6️⃣ Rishabaka (Manilkara hexandra)
1️⃣7️⃣ Jivaka (Malaxis muscifera)
1️⃣8️⃣ Palasha Rasa (Butea monosperma)
1️⃣9️⃣ Nalika (Indigofera tinctoria)
2️⃣0️⃣ Jati Kosha (Myristica fragrans)
2️⃣1️⃣ Sprukka (Anisomeles malabarica)
2️⃣2️⃣ Saileya (Parmelia perlata)
2️⃣3️⃣ Katphala (Myrica nagi)
2️⃣4️⃣ Ambu/Hribera (Pavonia odorata)
2️⃣5️⃣ Ambu/Hribera (Coleus vettiveroides)
2️⃣6️⃣ Twak (Cinnamomum zeylanicum)
2️⃣7️⃣ Kundurushka/Sallaki Niryasa (Boswellia serrata)
2️⃣8️⃣ Turushka (Hyoscyamus niger)
2️⃣9️⃣ Srinivasaka (Pinus roxburghii)
3️⃣0️⃣ Lavanga (Syzygium aromaticum)
3️⃣1️⃣ Nakha (Helix aspera)
3️⃣2️⃣ Kakkola (Piper cubeba)
3️⃣3️⃣ Kushta (Saussurea lappa)
3️⃣4️⃣ Mamsi (Nardostachys jatamamsi)
3️⃣5️⃣ Priyangu (Callicarpa macrophylla)
3️⃣6️⃣ Sthouneya (Taxus baccata)
3️⃣7️⃣ Tagara (Valeriana wallichii)
3️⃣8️⃣ Dhyama (Cympopogon martini)
3️⃣9️⃣ Vacha (Acorus calamus)
4️⃣0️⃣ Madanaka (Randia dumetorum)
4️⃣1️⃣ Plava (Cyperus seariosus)
4️⃣2️⃣ Nagakesara (Mesua ferrea Linn.)
1️⃣ Kumkuma (Crocus sativus)
2️⃣ Karpura (Cinnamomum camphora)
3️⃣ Patra Choorna (Cinnamomum tamala)
4️⃣ Kasturi/Musk (Moschus moschiferus)
1️⃣ Thila Taila (Sesame Oil) - 1 Adhaka
1️⃣ Dadhimastu (Water of Curd) - 1 Adhaka
2️⃣ Ikshu Niryasa (Sugarcane Juice) - 1 Adhaka
3️⃣ Sukhta/Kanjika (Fermented Rice-Wash Water) - 1 Adhaka
4️⃣ Aja Ksheera (Goat’s Milk) - ½ Adhaka
1️⃣ Bala Moola (Root of Sida cordifolia)
2️⃣ Chinnaruha/Guduchi (Tinospora cordifolia)
3️⃣ Rasna (Pluchea lanceolata)
🛢 METHOD OF PREPARATION
1️⃣ Prepare a decoction using 100 Pala of Bala Moola, 25 Pala of Chinnaruha, and 12.5 Pala of Rasna in 100 Adhaka of water. Reduce it to 100 Pala.
2️⃣ Add equal quantities of Dadhimastu, Ikshu Rasa, Sukhta, and Taila (each 1 Adhaka).
3️⃣ Add ½ Adhaka of Goat’s Milk.
4️⃣ Prepare a paste (Kalka) with 1 Pala each of the 42 herbal ingredients listed above.
5️⃣ Heat the mixture until the oil is properly prepared.
6️⃣ After cooling, add Patra Choorna and other post-processing ingredients.
7️⃣ Filter and store for use.
💊 INDICATIONS
✔ Kasa (Cough) 😷
✔ Shwasa (Dyspnoea/Asthma) 🌬
✔ Jwara (Fever) 🌡
✔ Chhardi (Vomiting) 🤢
✔ Moorcha (Fainting) 🤯
✔ Gulma (Abdominal Tumors/Masses) 🏥
✔ Kshata-Kshaya (Lung Tears & Emaciation) 🫁
✔ Pliha Roga (Spleen Disorders) 🏥
✔ Shosha (Wasting Disorders/Emaciation) 🦴
✔ Apasmara (Epilepsy) ⚡
✔ Alakshmi (Diseases Caused by Sorcery/Negative Energy) 🔮
✔ Best for All Vata Disorders ⚡♿